TRẦN XUÂN AN NGHĨ VỀ THƠ

VÀ LAO ĐỘNG SÁNG TẠO THƠ (1992)

 

A.

 

Dù ở thời nào, thế hệ nào, người làm thơ cũng nung nấu khát vọng tự do và đổi mới để có thể tìm ra, tạo ra cho mình một lối thơ riêng. Dù ở khuynh hướng nào, các dòng thơ cũng gặp nhau trong ý thức nhân bản.

 

Hình như thơ ca đang trở lại bản chất đích thực, nhà thơ hát một mình bài thơ của riêng mình, cho những người cùng tâm trạng với mình, bởi công chúng không bao giờ là một khối người đồng nhất. (Tất nhiên, đạt tới ý thức nhân bản cao đẹp và sâu sắc, có những nhà thơ, những tác phẩm thuộc về mọi thời, mọi đẳng cấp, mọi người như Nguyễn Du với Kiều và thơ chữ Hán của ông). Nhà thơ cô đơn trong sáng tạo nhưng không cô độc…

 

Lịch sử cho thấy có nhiều thiên tài nghệ thuật chưa được cảm thông và đánh giá đúng mức lúc sinh thời, có khi cả trăm năm sau mới được đón nhận và biết ơn về sự cống hiến của họ (1).

 

Hiện nay, tất cả đang là hình như.

 

B.

 

Trước hết, làm thơ là một cách tự khám phá mình và lắng nghe âm hưởng của cuộc sống. Trong ống kính vạn hoa của tâm thức, những mảnh hồn, mảnh đời rơi vào, quên bẵng, bỗng do một chấn động, lại biến hóa, kết tinh ở các tứ thơ cụ thể với những tầng nghĩa bất ngờ.

 

Bởi như mọi người, người thơ vẫn là một khối bí ẩn ngay chính với bản thân.

 

Thơ là tinh huyết của người thơ. Thơ còn là cách sống, lẽ sống.

 

Tôi chỉ là gã làm thơ, dẫu tự biết sức mình có hạn nhưng không ngừng vươn tới (2).

 

Trần Xuân An

viết những dòng chữ trên vào năm 1992;

in trong “Những gương mặt thơ mới”, thơ nhiều tác giả, nhà thơ Trinh Đường chủ biên, tập 1, Nxb. Thanh Niên, 1994, tr. 11-12.

___________________

 

(1) Đó là sự thật đáng buồn trong lịch sử văn học nhiều nước và là ý nghĩ bi quan trước khi kỉ nguyên mới mở ra với mạng vi tính toàn cầu.

 

(2) Trước khi thực sự bắt tay vào viết tiểu thuyết, nghiên cứu sừ và phê bình, cảm nhận văn chương.